Craniofrontonasale dysplasie
Craniofrontonasale dysplasie is een erfelijke aandoening van de botten van het gezicht en het lichaam.
Mensen met craniofrontonasale dysplasie hebben bijzondere kenmerken in het gezicht, zoals wijd uit elkaar staande ogen, een verticale groef die over de neuspunt loopt, een platte brede neus, een gespleten lip of gehemelte, of een brede mond. De vorm van het hoofd is vaak anders, omdat de botten van de schedel te vroeg aan elkaar vastgroeien (craniosynostose). Hierdoor heeft iemand een brede, korte schedel met een bol voorhoofd.
Iemand met craniofrontonasale dysplasie kan ook afwijkingen aan het lichaam hebben; bijvoorbeeld een zijwaartse verkromming van de rug (scoliose) of smalle, afhangende schouders. Soms heeft iemand een trechterborst.
Ook zijn er soms verschillen tussen de beide helften van het lichaam. De armen of benen kunnen bijvoorbeeld niet even lang zijn, de ene schouder kan hoger staan dan de andere, of bij vrouwen kan één borst groter zijn dan de andere.
Daarnaast kunnen er afwijkingen zijn aan de tenen en de vingers. Bijvoorbeeld brede, korte vingers of tenen, of vingers die gedeeltelijk aan elkaar vast gegroeid zitten (syndactylie). Bij mannen met craniofrontonasale dysplasie is soms de urinebuis niet goed aangelegd, of zit de opening van de urinebuis niet in het midden van de penis (hypospadie).
Sommige mensen met craniofrontonasale dysplasie hebben een ontwikkelingsachterstand of een verstandelijke beperking.
Een deel van de kenmerken is vanaf de geboorte aanwezig, andere kenmerken ontstaan geleidelijk tijdens de kinderleeftijd. De ernst van de kenmerken verschilt van persoon tot persoon.
Vrouwen hebben meestal ernstigere klachten dan mannen. Mannen kunnen ook helemaal geen kenmerken van de aandoening hebben, of alleen wijd uit elkaar staande ogen.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Craniofrontonasaal syndroom
Craniofrontonasale dysostose
CFND
CFNS -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een arts kan denken aan craniofrontonasale dysplasie, als iemand de combinatie van verschijnselen heeft zoals die hierboven staan genoemd. Met genetisch onderzoek kan de diagnose worden bevestigd.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Craniofrontonasale dysplasie kan niet worden genezen. De behandeling is gericht op ondersteuning en het verminderen van klachten. De behandeling kan bestaan uit operaties om de afwijkingen aan het gezicht, de neus, de handen en de voeten te herstellen. De precieze behandeling is afhankelijk van welke verschijnselen iemand heeft, hoe ernstig de verschijnselen zijn, en de leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld.
-
Hoe vaak komt het voor?
Craniofrontonasale dysplasie is een zeldzame aandoening. Hoe vaak het precies voorkomt is niet bekend. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
Craniofrontonasale dysplasie wordt veroorzaakt door een verandering in het EFNB1gen. Dit gen ligt op het X-chromosoom , op de lange (q) arm op positie 13.1 (Xq13.1).
-
Is deze ziekte erfelijk?
Craniofrontonasale dysplasie is X-gebonden erfelijk.
-
Kinderwens
Hebben jij en je partner een kans op (nog) een kind met craniofrontonasale dysplasie en hebben jullie een kinderwens? Je arts kan je verwijzen naar een klinisch geneticus voor voorlichting op maat. Er zijn verschillende mogelijkheden.
Deze keuzehulp kan je helpen om je gevoelens en gedachten hierover op een rijtje krijgen. De antwoorden kun je printen en gebruiken in het gesprek met je partner, dokter en/of hulpverlener. -
Meer info voor patiënten
- LAPOSAInformatie en lotgenotencontact
- Patiëntenversie Richtlijn behandeling en zorg voor craniosynostose (maart 2022)Mariët Faasse MSc (LAPOSA) en prof.dr. I.M.J. Mathijssen
- Patiënteninformatie Craniofaciale aandoeningenPatiëntenversie van de zorgstandaard
- Huisartsenbrochure CraniosynostoseBij deze brochure horen een apart te downloaden brief voor de huisartsbrief voor de patiënt
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken van de ziekte voorkomen
-
Meer info voor artsen
- Huisartsenbrochure CraniosynostoseOok informatie over consultatie en verwijzing
- Richtlijn verwijzing en diagnostiek bij craniosynostoseFederatie Medisch Specialisten
- Zorgstandaard Craniofaciale aandoeningen
- OMIM
- Orphanet
- ERN CranioEuropean Reference Network
-
Expertisecentra
-
- Erasmus MC Craniofaciaal Expertisecentrum
- Afdeling Plastische, Reconstructieve en Handchirurgie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6393
- cranio@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Craniofaciale Aandoeningen
- NCCN - Neurochirurgisch Centrum Nijmegen
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6604
- Orpha.net Expertlink
-
- AECO - Amsterdam UMC Expertisecentrum Ontwikkelingsstoornissen
- Kinderpolikliniek Klinische Genetica
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 8000
- Orpha.net Expertlink
-
- ENCORE - Expertisecentrum Erfelijke Neuro-Cognitieve Ontwikkelingsstoornissen Rotterdam, Erasmus MC
- Afdeling Algemene Kindergeneeskunde
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6146
- secretariaatalkg@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Skeletmalformaties & Mobility Clinic
- Polikliniek Kinderorthopedie
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 756 7470
- kinderORSK@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Aangeboren Ontwikkelingsstoornissen
- Sectie Klinische Genetica
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3946
- erfelijkheid@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Juliana Kinderziekenhuis
- Els Borst-Eilersplein 275
- 2545 AA DEN HAAG
- +31 (0)70 210 0000
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Reinier de Graaf Gasthuis
- Reinier de Graafweg 5
- 2625 AD DELFT
- +31 (0)15 260 3060
- Orpha.net Expertlink
-