Erfelijkheid van haarkleur
Hebben je beide ouders bruin haar en jij hoogblond? Of is jouw kind de eerste in de familie met rood haar? Dat kan. Want de kleur van je haren hoeft niet hetzelfde te zijn als die van je ouders. Haarkleur is op een ingewikkelde manier erfelijk. Er zijn veel genen bij betrokken. Van één gen weten we wat het doet.
Zwart komt het meeste voor
Er zijn ongeveer 12 verschillende kleuren van het haar, van zwart tot lichtblond. Over de hele wereld hebben de meeste mensen zwart haar. Daarna komt bruin haar. Een klein deel van de wereldbevolking heeft blonde haren. Nog minder mensen hebben rood haar.
Soorten kleurstof
De kleur van je haar wordt bepaald door een kleurstof. Die heet melanine. Er is één soort melanine die zorgt voor een donkere haarkleur. Hoe meer je van die kleurstof in je haar hebt, hoe donkerder je haar. En hoe minder je van deze kleurstof hebt, hoe lichter je haarkleur is. Een ander soort melanine zorgt voor rood haar.
Varianten bepalen de kleur
Wat hebben je genen te maken met melanine? Eén van je genen bepaalt welk soort melanine in je lichaam gemaakt wordt. En ook hoeveel er wordt aangemaakt. Sommige mensen maken veel van de ‘donker-haar-melanine’ aan waardoor ze een donkere haardos krijgen. Anderen maken weinig van deze melanine aan: zij hebben een lichte haarkleur. Soms maken mensen alleen de soort melanine aan waardoor ze een rode haarkleur krijgen. Het ligt er maar net aan welke varianten van het gen je hebt gekregen van je ouders.
Grijze bos
Of en wanneer je grijs wordt, lijkt ook voor een deel erfelijk te zijn. Hoe precies is nog niet bekend. Iemand krijgt grijs haar als er geen kleurstof meer wordt gemaakt in de haren. Die zien er dan grijs uit door de manier waarop licht erop weerkaatst wordt. Onderzoekers denken dat stress ervoor kan zorgen dat iemand eerder grijs wordt. Ook waar je vandaan komt speelt waarschijnlijk een rol.
Minder kleur
Andere invloeden
Naast je genen zijn er ook andere dingen die invloed kunnen hebben op je haarkleur. Soms krijgt iemand in de loop van de tijd een andere haarkleur. Bijvoorbeeld: je hebt een lichte haarkleur op jonge leeftijd, en wordt donkerder als je ouder wordt. Dat kan komen door de veranderingen in het lichaam voordat de puberteit begint.
Je haarkleur kan ook veranderen door zonlicht. Dat komt doordat het UV-licht in zonlicht haar kan beschadigen of lichter maakt.
Zijn jullie familie?
Hoe de erfelijkheid van haarkleur precies in elkaar zit, weten we (nog) niet. Wat wel zeker is: je kunt op basis van haarkleur niet vaststellen of je familie van elkaar bent of niet. Dat kan alleen met DNA-onderzoek (naar verwantschap).
Wil je meer lezen over haarkleur, kijk dan hier.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Naam%3A%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A) (Mail) ons.
Updatedatum: 18 januari 2024