Is dementie erfelijk?

Dementie komt vaak voor, vooral bij ouderen. De kans dat iemand dementie krijgt, is 1 op 5 (20%). Hoe ouder iemand is, hoe groter de kans is dat hij of zij dementie krijgt. Het belangrijkste risico voor dementie is dus: een oudere leeftijd. Ook als je niet zo gezond leeft, weinig beweegt, rookt, hoge bloeddruk of diabetes hebt of je hersenen niet zo actief houdt, is de kans om dementie te krijgen groter. Maar niet iedereen die ongezond leeft, wordt dement.

Door gezond te leven, je hersenen actief houdt en veel te bewegen, kun je dementie soms uitstellen.

Dementie komt vaak door de ziekte van Alzheimer. Van alle mensen met dementie, hebben er 7 op de 10 (70%) de ziekte van Alzheimer. Bij de meeste mensen begint de ziekte na hun 60 tot 65ste jaar. Soms komt het vaker in de familie voor; dan hebben twee of meer mensen in de familie het. Dat heet familiaire aanleg. Maar omdat dementie in de hele bevolking vaak voorkomt, wil het niet zeggen dat het erfelijk is.

Als dementie bij meer mensen in je familie begint voordat zij 65 jaar zijn, gaat het soms om een erfelijke vorm. Of dat zo is, kan worden vastgesteld met DNA-onderzoek.  Erfelijke vormen van dementie die nu bekend zijn erven autosomaal dominant over.  

Bij meerdere ziektes is dementie een onderdeel van de ziekte. Dat kan een erfelijke of een niet-erfelijke ziekte zijn. Een paar voorbeelden van erfelijke ziektes waar dementie bij kan horen, zijn: CADASIL, de ziekte van Huntington en de Katwijkse ziekte.

Heeft een van jouw ouders, broers, zussen of kinderen dementie gekregen door een verandering in een gen? Kreeg jij, en/of kregen familieleden dementie voordat ze 60 tot 65 waren? Komt de ziekte in twee generaties in de familie voor? Of denk je om een andere reden dat dementie in jouw familie erfelijk kan zijn? Dan kun je bij de huisarts een verwijzing vragen naar de afdeling Klinische Genetica. Je kunt met de klinisch geneticus bespreken of je DNA-onderzoek kunt laten doen. Of je dat wilt, kun je met de klinisch geneticus bespreken. Dat is jouw persoonlijke keuze. 

Heb je behoefte aan meer informatie, ondersteuning of lotgenotencontact? Neem dan contact op met Alzheimer Nederland, of kijk op de website van de hersenstichting. 

Heb je een vraag over erfelijkheid van dementie? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Naam%3A%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A) (Mail) ons.

Of bekijk de webinar over erfelijkheid bij dementie door het Alzheimercentrum van het Erasmus MC.