Wat is dragerschap en wat zijn dragerschapstesten?
We hebben allemaal foutjes in onze genen. Meestal merk je daar niks van. We noemen dat dragerschap. Maar wat is dragerschap nu precies?
Drager recessieve ziekte is meestal niet ziek
Onze erfelijke aanleg zit in onze genen. Van elk gen heb je er twee: één heb je van je vader gekregen en één van je moeder. Genen zijn stukjes DNA. Ze bepalen voor een groot deel hoe we er uitzien, en zorgen dat ons lichaam goed werkt. Maar genen bepalen ook of we aanleg hebben voor erfelijke ziektes.
Soms zit één van de twee genen van een paar een foutje. Mensen met zo’n afwijking (mutatie) heten ‘dragers’. Zij merken hier vaak niets van. Een drager is meestal niet ziek. Dat komt omdat iemand naast het gen met de afwijking ook nog een gen heeft dat goed werkt. Dit gen overheerst over het gen met de afwijking.
Dragerschap speelt een rol bij ziektes die autosomaal recessief erfelijk zijn. Alleen als jij en je partner allebei drager zijn van een afwijking in het gen voor dezelfde ziekte (die ziektes zijn autosomaal recessief erfelijk) dan hebben jullie (toekomstige) kinderen er allemaal meer kans op die ziekte te hebben.
Ook van aandoeningen die X-gebonden erfelijk zijn, hoef je zelf niks te merken. Maar je kind kan wel ziek worden.
Ook als een ziekte niet in je familie voorkomt, kun je drager zijn. Wil je weten of je drager bent, lees er meer over bij Ben ik drager.
Dragerschapstest
Met een dragerschapstest (een vorm van erfelijkheidsonderzoek) is vast te stellen of je drager bent van een ziekte die autosomaal recessief erfelijk is. Een dragerschapstest onderzoekt je DNA uit je bloed of uit wangslijm. Er wordt onderzocht of er een afwijking in het gen voor de ziekte zit. Soms wordt naar meerdere genen gekeken.
Aanleg voor een ziekte
Soms bedoelen mensen iets anders met ‘drager zijn’. Namelijk dat ze de aanleg hebben voor een bepaalde erfelijke ziekte. Ze zullen later ziek worden, of hebben er een heel grote kans op. Dan gaat het om aandoeningen die autosomaal dominant erfelijk zijn, die je van één van je ouders kunt erven. Dat is bijvoorbeeld het geval bij erfelijke aanleg voor borstkanker, Lynch syndroom, polyposis of erfelijke hartritmestoornissen.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Naam%3A%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A) (Mail) ons.