Zaadbalkanker
Zaadbalkanker of teelbalkanker is kanker van de zaadbal (of teelbal). Zaadbalkanker begint met het groter of harder worden of andere veranderingen van de zaadbal.
We weten niet precies hoe zaadbalkanker ontstaat. Wel zijn er een paar zaken die de kans op zaadbalkanker groter maken.
Mannen bij wie de zaadballen niet ingedaald waren bij geboorte (cryptorchisme) en die daarvoor na hun puberteit een operatie kregen hebben meer kans. Er is ook meer kans als iemand problemen heeft met kinderen krijgen (de vruchtbaarheid) of als het vaker in de familie voorkomt.
Ongeveer 1 tot 3 op de 100 mannen (1 tot 3%) met zaadbalkanker heeft een familielid met zaadbalkanker. Als 2 of meer mannen uit een familie zaadbalkanker hebben of hebben gehad, dan heet het familiair testiscarcinoom.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Teelbalkanker
Testiscarcinoom -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Bij zaadbalkanker kan er een operatie worden gedaan. Ook is vaak verdere behandeling nodig, bijvoorbeeld met bestraling of chemotherapie.
Als zaadbalkanker in de familie voorkomt, geven artsen soms het advies om de zaadballen regelmatig zelf te controleren op veranderingen. De (huis)arts kan daar uitleg over geven. -
Hoe vaak komt het voor?
Elk jaar krijgen in Nederland ongeveer 800 mannen te horen dat ze teelbalkanker hebben. De kans om ergens in de loop van het leven zaadbalkanker te krijgen is iets meer dan 1 op de 200 (0,6%).
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
Dat weten we nog niet precies. Misschien spelen erfelijke aanleg en samen met bepaalde andere zaken een rol.
Mannen bij wie de zaadballen niet waren ingedaald bij geboorte (cryptorchisme), en die daarvoor na hun puberteit een operatie kregen hebben meer kans. Er is ook meer kans als iemand problemen heeft met kinderen krijgen (vruchtbaarheid) of als het vaker in de familie voorkomt of voorgekomen is. -
Is deze ziekte erfelijk?
Zaadbalkanker ontstaat misschien door erfelijke aanleg, samen met andere zaken. Dit heet multifactoriële overerving. Daarom doen erfelijkheidsartsen in het algemeen geen erfelijkheidsonderzoek bij zaadbalkanker.
Als een man een familielid heeft (gehad) met zaadbalkanker, dan is zijn risico om zelf ook zaadbalkanker te krijgen iets groter dan wanneer het niet in de familie voorkomt.
Een broer van een man met zaadbalkanker heeft 8 tot 10 keer meer kans om zelf zaadbalkanker te krijgen. Dan is er een kans van ongeveer 2-4% (2 tot 4 op de 100) om in de loop van het leven zaadbalkanker te krijgen.
De zoon van een man met zaadbalkanker heeft 4 tot 6 keer meer kans op zaadbalkanker. Andersom heeft de vader van een zoon met zaadbalkanker een 2x zo grote kans op zaadbalkanker. -
Kinderwens
Als er één zaadbal wordt weggehaald met een operatie, kan iemand meestal nog steeds kinderen krijgen. De andere (gezonde) zaadbal blijft normaal werken.
Is er chemotherapie of bestraling nodig? Dan kun je met je arts bespreken of het belangrijk is om voordat de behandeling start, je zaadcellen (sperma) in te laten vriezen. -
Meer info voor patiënten
- Stichting ZaadbalkankerInformatie en voorlichting, lotgenotencontact en belangenbehartiging
- Wat is teelbalkanker (zaadbalkanker)? Informatie van kanker.nl
- PatiëntervaringsverhalenOverzicht van een aantal boeken en weblogs over het leven met zaadbalkanker
-
Meer info voor artsen
- Familiair testiscarcinoomRichtlijnen VKGN-STOET
-
Expertisecentra
Voor zaadbalkanker is door de minister (nog) geen Expertisecentrum aangewezen.
-
Updatedatum
9 juni 2022